Στείρωση στις γάτες

Γιατί να στειρώσω τη γάτα μου;

Η στείρωση είναι ένα πολύ ευαίσθητο θέμα, για πολλούς ιδιοκτήτες γατών. Άλλοι λένε ότι δεν θα έκαναν ποτέ κάτι τέτοιο στην γάτα τους, ενώ άλλοι βρίσκουν την υγειά τους όταν παίρνουν την απόφαση να την στειρώσουν. Η αλήθεια είναι ότι γλιτώνουμε από πολλές φασαρίες με τη στείρωση, τόσο εμείς, όσο κυρίως η γάτα μας που κινδυνεύει από πολλές ασθένειες, αλλά και από πολλές άλλες δυσάρεστες καταστάσεις (πολλά αδέσποτα γατάκια στους δρόμους). Εάν λοιπόν κάποιος ιδιοκτήτης δεν έχει απώτερο σκοπό να διαιωνίσει το είδος (κυρίως αυτοί που έχουν καθαρόαιμες ράτσες και επιθυμούν αναπαραγωγή με κέρδος), τότε η στείρωση είναι κάτι που θα πρέπει να προτιμάται, και παρακάτω θα δούμε και το γιατί.



Γιατί να στειρώσω τη γάτα μου; Σε τι ωφελεί;

Υπάρχουν δύο βασικοί λόγοι.
Πρώτον, δεν είναι όλοι οι άνθρωποι φιλόζωοι, και δεν υπάρχουν αρκετά καλά σπίτια διαθέσιμα για να υιοθετήσουν όλα τα γατάκια που γεννιούνται.
Δεύτερον, οι γάτες που δεν έχουν στειρωθεί, συχνά είναι υπεύθυνες για την μετάδοση ασθενειών προς άλλες γάτες, μέσω των καυγάδων ή μέσω της σεξουαλικής επαφής, το οποίο μπορεί να προκαλέσει ακόμα και θάνατο.
Μια θηλυκιά μη στειρωμένη, μπορεί να αρχίσει να αναπαράγεται στην ηλικία των 5 μηνών και να έχει μέχρι 6 γέννες το χρόνο. Εκτός του ότι από αυτή τη διαδικασία η γάτα κουράζεται τρομερά, αυτό μπορεί να σημαίνει ότι ο πληθυσμός της γάτας αυξάνεται με ταχύτατους ρυθμούς. Μια θηλυκιά γάτα, σε 5 χρόνια μπορεί να έχει φέρει στη ζωή πάνω από 20.000 γατάκια, ενώ σε 7 χρόνια αυτός ο αριθμός μπορεί να ξεπεράσει τις 150.000.




Θηλυκιά γάτα

Ο πρώτος της οίστρος έρχεται σε ηλικία 5-6 μηνών, και ενώ δεν της φαίνεται σε σχέση με τους σκύλους, μπορεί πολύ εύκολα να εκπλήξει τους ιδιοκτήτες της με το να μείνει έγκυος. Όταν βρίσκεται στο μήνα αναπαραγωγής της, παρατηρούνται πολλές αλλαγές στην συμπεριφορά της, που πολλοί ονομάζουν «κάλεσμα» αφού αυτό ακριβώς κάνει.
Άλλες ενδείξεις ότι η θηλυκιά περνάει τη φάση της αναπαραγωγής μπορεί να είναι νευρικότητα, τρίψιμο πραγμάτων με το σαγόνι της, να σέρνεται στο πάτωμα με το πίσω μέρος της στον αέρα, και να κλαίει διαρκώς μέσα στο σπίτι. Το «κάλεσμα» ξεκινάει τον Ιανουάριο, και αν δεν ζευγαρώσει, συνεχίζει μέχρι τον Σεπτέμβρη, ακόμα και αν η εποχή της έχει περάσει.
Οι νεαρές θηλυκιές είναι πολύ γόνιμες, για αυτό το λόγο αν υπάρξει πιθανότητα ζευγαρώματος, καλό είναι να μείνουν μέσα στο σπίτι μέχρι να στειρωθούν.
Γιατί η στείρωση είναι καλή για τις θηλυκές;
Για να αποφευχθούν ανεπιθύμητες γέννες.
Για να αποφευχθούν συνεχόμενες γέννες που θα την εξαντλήσουν σωματικά.
Για να αποφευχθεί μόλυνση στη μήτρα.
Για να σταματήσουν όλα τα ενοχλητικά συμπτώματα όταν βρίσκεται στην περίοδο αναπαραγωγής.




Η θηλυκιά χρειάζεται όντως να γεννήσει μια φορά;

Είναι μύθος αυτό που λένε ότι μια θηλυκιά θα πρέπει να γεννήσει τουλάχιστον μια φορά. Δεν υπάρχει κανένα βιολογικό ή ψυχολογικό όφελος προς τη γάτα. Αν επιτραπεί στην γάτα να γεννήσει μια φορά, και βρεθούν σπίτια για τα γατάκια, τότε θα έχουν χρησιμοποιηθεί σπίτια που θα μπορούσαν να υιοθετήσουν ήδη αδέσποτα γατάκια που βρίσκονται σε διάφορες φιλοζωικές, και τα οποία τελικά θα οδηγηθούν στην ευθανασία.
Πολλές θηλυκές γάτες που φτάνουν στην εποχή γονιμοποίησης, κυνηγιούνται μακριά από τους αρσενικούς μη στειρωμένους γάτους, και καταλήγουν έγκυες να έχουνε χαθεί και να ζουν στους δρόμους. Έτσι δημιουργούνται οι αποικίες άγριων γατών. Προσπαθούν να επιζήσουν, πεινάνε και πολύ συχνά αρρωσταίνουν ή τραυματίζονται.
Πολλοί αδέσποτοι αρσενικοί γάτοι είναι μολυσμένοι με τον ιό FIV (ιός του AIDS της γάτας), και το μεταδίδουν στις θηλυκές καθώς τις δαγκώνουν στην διαδικασία του ζευγαρώματος. Οι αρσενικοί επίσης μεταδίδουν ασθένειες όπως το AIDS της γάτας και την ιογενή λευχαιμία της γάτας, καθώς τσακώνονται για μια θηλυκιά.
Η θηλυκιά θα πρέπει να στειρώνεται μετά την ηλικία των 5-6 μηνών. Οι μη στειρωμένες θηλυκές κινδυνεύουν επίσης να αναπτύξουν πολυκυστικές ωοθήκες ή πυομήτρα, από την οποία μπορεί να κινδυνέψει να πεθάνει.



Αρσενικός γάτος

Φτάνει την σεξουαλική του ωριμότητα στην ίδια περίοδο με την θηλυκιά, και έτσι θα μπορούσε πολύ εύκολα να ζευγαρώσει ακόμα και με την αδερφή του, εκτός αν στειρωθεί εγκαίρως. Μη στειρωμένοι αρσενικοί γάτοι, τείνουν να «σημαδεύουν» με τα ούρα τους την περιοχή τους, περνώντας έτσι το μήνυμα προς τους άλλους αρσενικούς, και το κάνουν ακόμα και σε άλλα σπίτια, πράγμα που μπορεί να προκαλέσει πρόβλημα στους γείτονες. Όταν ωριμάζουν, αρχίζουν και περιπλανώνται σε μεγαλύτερες αποστάσεις, και μπλέκουν σε καυγάδες.
Μη στειρωμένοι γάτοι επιτίθενται συνέχεια σε άλλους γάτους, και ιδιαίτερα σε άλλους μη στειρωμένους αρσενικούς. Τα αποτελέσματα των καυγάδων τους, μπορεί να είναι τραγικά. Από τρομερές πληγές από δαγκώματα, αποστήματα, πληγές στα μάτια και μολύνσεις όπως ο ιός FIV. Όταν δεν έχουν κανέναν να τους μεταφέρει σε κάποιον κτηνίατρο, οι περισσότερες πληγές μολύνονται και πολλές φορές οδηγούν στο θάνατο.
Οι αρσενικοί θα πρέπει να στειρώνονται μετά την ηλικία των 6 μηνών. Ακόμα κι αν ο γάτος παραμένει μέσα στο σπίτι, η στείρωση εξακολουθεί να είναι η καλύτερη επιλογή αφού αποθαρρύνεται σεξουαλικά και δεν προσπαθεί συνεχώς να το σκάσει, ενώ αποφεύγεται και το πρόβλημα δυσάρεστων οσμών από το «σημάδεμα» με ούρα. Η στείρωση δε θα τους αλλάξει την προσωπικότητα, πράγμα το οποίο αποτελεί έναν ακόμα μύθο χωρίς καμία απολύτως βάση.
Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, ο γάτος μπορεί να συνεχίσει να έχει σεξουαλικές ορμές, να «σημαδεύει», ακόμα και να ζευγαρώνει με θηλυκές. Αυτό οφείλεται σε υπερπαραγωγή σεξουαλικών ορμονών από τα επινεφρίδια (μικροί αδένες κοντά στους νεφρούς). Πρόκειται για καταστάσεις που οφείλονται στην ιδιοσυγκρασία του ζώου, ωστόσο φέρνουν σε δύσκολη θέση τόσο τους ιδιοκτήτες όσο και τον κτηνίατρο.




Γιατί είναι καλή η στείρωση για τους αρσενικούς; 

Για να αποφευχθούν τις ανεπιθύμητες γέννες.
Για να σταματήσουν να περιπλανώνται με τον κίνδυνο να χαθούν ή να τραυματιστούν.
Για να σταματήσουν να τσακώνονται και μέσω των καυγάδων να κολλήσουν κάποια ασθένεια (πχ. FIV)
Να σταματήσουν να «σημαδεύουν» όλο το σπίτι, ή τα σπίτια των γειτόνων.
Για να ζήσουν περισσότερα χρόνια και να γίνουν πιο στοργικοί.



Κίνδυνοι Ασθενειών

Η λευχαιμία και το AIDS της γάτας είναι ασθένειες που μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και στο θάνατο γατάκια και ενήλικες γάτες. Δεν μεταδίδονται στους ανθρώπους, όμως μεταδίδονται από γάτα σε γάτα, μέσω των σωματικών υγρών, που σημαίνει ότι οι γάτες που τσακώνονται κινδυνεύουν περισσότερο. Ιδιαίτερα το AIDS είναι πιο συχν;o στους αρσενικούς γάτους που δεν έχουν στειρωθεί. Οι στειρωμένοι γάτοι δεν τριγυρνάνε τόσο πολύ, δεν «σημαδεύουν» τις περιοχές τους και δεν μπλέκουν σε καυγάδες με άλλες γάτες, άρα είναι λιγότερο πιθανό να τραυματιστούν και να μολυνθούν με κάποια μεταδοτική ασθένεια.

Πως θα είναι η γάτα μετά την στείρωση;

Η στείρωση δεν έχει ανεπιθύμητες ενέργειες. Οι γάτες συνήθως δεν παχαίνουν ούτε τεμπελιάζουν όπως πιστεύουνε πολλοί. Μια στειρωμένη γάτα είναι πιο υγιής, πιο χαρούμενη και πιο στοργική, ενώ είναι πολύ μικρότερες οι πιθανότητες για να περιπλανηθούν ή –στην περίπτωση των αρσενικών- να «σημαδέψουν» την περιοχή τους. Χωρίς καμία αμφιβολία, θα ζήσουν περισσότερα χρόνια.



Πως γίνεται η στείρωση;

Στείρωση ονομάζεται η διακοπή της λειτουργίας του γεννητικού συστήματος, επομένως η διακοπή της αναπαραγωγικής λειτουργίας. Η στείρωση μπορεί να είναι προσωρινή ή μόνιμη. Προσωρινή στείρωση γίνεται συνήθως με ορμονικά μέσα. Τα αντισυλληπτικά φάρμακα του ανθρώπου προκαλούν προσωρινή στείρωση. Τέτοια ορμονικά σκευάσματα υπάρχουν και για τα ζώα, αλλά έχουν πάρα πολλές παρενέργειες (συχνά επικίνδυνες για τη ζωή τους) και χρησιμοποιούνται εξαιρετικά σπάνια. Μόνιμη στείρωση γίνεται με τη διενέργεια χειρουργικής επέμβασης. Στα θηλυκά ζώα υπάρχουν πολλές τεχνικές, αλλά αυτή που έχει επικρατήσει και εφαρμόζεται κατά κόρον, ως η καλύτερη και με τις λιγότερες παρενέργειες, είναι η ωοθηκυστερεκτομή, δηλαδή η αφαίρεση των ωοθηκών και της μήτρας (υστέρα=μήτρα στα αρχαία). Στα αρσενικά μόνιμη στείρωση γίνεται με την αφαίρεση των όρχεων (ορχεκτομή). Ο όρος ευνουχισμός δεν είναι επιστημονικός και προέρχεται από τη λέξη ευνούχος [=ευνή (κρεβάτι) + έχω]. Ευνούχοι ονομάζονταν οι άντρες που είχαν υποστεί μόνιμη στείρωση και φύλασσαν τα χαρέμια.
Η ωοθηκυστερεκτομή είναι απλή επέμβαση, γίνεται συνήθως υπό γενική αναισθησία, αλλά μπορεί να γίνει και με επισκληρίδια. Η ορχεκτομή είναι πάρα πολύ εύκολη επέμβαση και μπορεί και αυτή να γίνει υπό γενική αναισθησία ή με επισκληρίδια. Και στα δύο φύλα, επιλέγεται να αφαιρούνται οι γεννητικοί αδένες των ζώων (ωοθήκες και όρχεις). Αυτό βοηθάει στην εξάλειψη της σεξουαλικής συμπεριφοράς των ζώων, που συχνά είναι σοβαρό πρόβλημα.
Η επέμβαση πρέπει να γίνεται μετά την ενηλικίωση του ζώου, και αυτό, γιατί οι σεξουαλικές ορμόνες είναι απαραίτητες για τη φυσιολογική ανάπτυξη του σκελετού, αλλά και πολλών άλλων οργάνων. Μετά τη στείρωση το ζώο δεν έχει σεξουαλικές ορμές. Εκτός από αυτό, οι επιπτώσεις στη συμπεριφορά του είναι ελάχιστες. Το συχνότερο πρόβλημα είναι η παχυσαρκία, αλλά ελέγχεται εύκολα με τη σωστή διατροφή.
Η στείρωση των κατοικίδιων ζώων βοηθάει στον έλεγχο των γεννήσεων. Είναι μεγάλο λάθος να πιστεύουμε ότι τα ζώα υποφέρουν όταν στειρώνονται. Αντίθετα, η ποιότητα της ζωής τους βελτιώνεται.

Δημοσιεύτηκε από Unicorn

Φωτογραφιες: Μαρία - Γωγώ Ραγκούση